با تسلط روميان بر سامراء مردم آن به مسيحيت گرويدند و به دنبال جنگ هاى ايران و روم، اين شهر دچار آسيب هاى كلى شد. سامراء همراه ديگر شهرهاى عراق در سال 14 ق توسط سعد بن ابى وقاص فتح شد. از اين هنگام تا پايان قرن دوم هجرى تنها يك دير در سامراء وجود داشت البته برخى از خليفه هاى اسلامى از جمله منصور و هارون كوشيدند آن را آباد كنند و حتى هارون قصرى اطراف آن ساخت و كانالى در آن حفر كرد. از آن هنگام تا دوران معتصم (قرن سوم هجرى) از سامراء سخنى در منابع نيست تا آن كه خليفه به احياء و تجديد بناى اين شهر پرداخت.

در 221 ق، به لحاظ آن كه معتصم تركان را بر امور نظامى و ديوانى مسلط ساخته بود، هفتاد هزار نفر از نظاميان ترك بغداد را جولان گاه تاخت و تاز اسب هاى خويش ساخته و بى مهابا در كوچه هاى شهر

‌‌‌‌‌‌‌‌‌مى تاختند و براى مردم شهر مزاحمت و آزارهاى زيادى 

 از آن رو، برخى از مردم به معتصم شكايت بردند و او نيز به چاره جويى برآمد و در اطراف بغداد نقطه اى را بهتر و مناسب تر از اين مكان نيافت و چون ساخت شهر را به پايان رساند تركان را از بغداد به سامراء برد و مردم شهر را از آزار آنان رهانيد. مردم وقتى شهر جديد را ديدند خوشحال شدند كه از ايذاء تركان خلاصى يافته اند و آن جا را «سر من رأى» ناميدند؛ يعنى خوشحال شد كسى كه آن را ديد. 

منبع

عتبات عاليات عراق صفحه ١٩٥